تأملی در چیستی عدالتخانه و روند تحول مفهومی آن
نویسندگان
چکیده مقاله:
چکیده جنبش عدالت‌خواهی ایرانیان در عهدقاجار در صیرورت خود با مفهوم عدالتخانه گره خورد و به بسط حوزۀ‌معنایی آن منتهی گشت. لذا برای فهم درست‌تر این مفهوم بایستی متغیرهای تأثیرگذار بر آن را شناسایی کرد و به این مساله پاسخ گفت که چه عواملی در پیوند با مفهوم عدالتخانه قرار داشتند و به چه میزان و محدوده‌ای بر تحول معنایی آن اثر گذاردند؟ نگارندگان با استفاده از روش تحلیل‌گفتمان می‌کوشند با بررسی حوزه‌های گفتمانی موجود در جامعۀ آن روز به ارزیابی تعامل این گفتمان‌ها با مفهوم عدالتخانه بپردازند. ناگفته روشن است که تلقی‌های متفاوتی از مفهوم عدالتخانه وجود داشت: خواست توده‌های مردم، اصلاح‌قضایی بر بنیان سنت رایج جامعه بود؛ اما افکار و آراء سران‌جنبش متعدد بود؛ بخشی لزوماً راهبردسیاسی نداشتند و به دنبال نظام‌قضائی کارآمد و مستقل بودند، قسمی یک‌باره به دنبال استقرار قانون و مجلس مشروطه بودند. در پی بست نشینی در حرم عبدالعظیم و بی توجهی دولت به مطالبات معترضان طباطبایی خواهان "مجلس‌عدالت" شد و مخالفین دولت "مبعوثان‌ملت" را طلب کردند. نه مجلس طباطبایی لزوماً اصلاح‌قضایی بود و نه مجلس آزادیخواهان حتماً مشروطه. سرانجام سرسختی عین‌الدوله نظرات متعدد سران‌جنبش را در چارچوب گفتمان‌‌واحدی موسوم به "مجلس‌شورای‌ملی" و ایجاد مشروطه متمرکز نمود. .
منابع مشابه
تأملی بر تحول مفهومی عفو در گستره حقوق بین‌الملل
عفو، چشم‌پوشی مقامات کشور از اعمال گذشته تمامی یا گروه خاصی از افراد است که مجرم شناخته شده‌اند و اغلب مشروط به بازگشت آن‌ها به تبعیت از حاکمیت است. موافقان عفو معتقدند که اعطای عفو، نیاز جوامع در‌حال گذاری است که ره به سوی صلح و ثبات دارند. اما مخال...
متن کاملکثرت گرایی حقوقی؛ تأملی در چیستی مبنای التزام آوری قاعدة حقوقی و متغیرهای تحول نظام حقوقی
ثرتگرایی حقوقی میتواند محدود به تحلیل و برداشتی شکلی یا فنّی شده، به معنای حکومت مکانیسمهای حقوقی متفاوت بر موقعیتهای حقوقی یکسان باشد؛ بااینحال، این معنا از کثرتگرایی حقوقی، مانع شناخت همۀ واقعیت های نظام حقوقی و چگونگی تحولات نظام حقوقی است.کثرتگرایی حقوقی را باید نه در سطح مکانیسمهای حقوقی، بلکه در سطح مبانی و منشأهای التزامآوری قاعدة حقوقی جستجو کرد. این معنا از کثرت گرایی، می تواند به صورت...
متن کاملتأملی بر چیستی تنوع‌پذیری باورها و مبانی نظری آن
یکی از مهم‌ترین ارکان کثرتگرایی معرفتی، کثرتگرایی در باورهاست. از همین‌رو، وقتی سخن از کثرتگرایی معرفتی به میان می‌آید از پرداختن به مسئله کثرتگرایی در باورها ناگزیریم. شاید بتوان ادعا کرد، یکی از مهم‌ترین وجوه معقولیت کثرتگرایی در باورها، وجود قابلیت تنوع در خود باورهاست. به نظر می‌‌رسد، تردید و عدم یقین در خصوص برخی باورها، احتمالاً با امکان تنوع در باورها ارتباط دارد. باورهایی که قطعی ن...
متن کاملچیستی ایمان و مقومات مفهومی آن از دیدگاه فخرالدین رازی
از دیدگاه رازی، ایمان در لغت مصدری از دو فعل «تصدیق» و «امان» و در اصطلاح عبارت از «تصدیق و معرفت با قلب» و «اقرار با زبان» است و زمانی که معرفت با قلب حاصل گردد، اقرار با زبان نیز در ظاهر حاصل می‌شود. وی معتقد است مقومات مفهومی ایمان، یکی «تصدیق و معرفت قلبی» و دیگری «اقرار زبانی» است و عمل از حوز? مفهومی ایمان خارج است؛ زیرا عطف عمل بر ایمان باعث تکرار است. او که بر این باور است که اعتقاد و ا...
متن کاملتأملی بر تحول مفهومی عفو در گستره حقوق بین الملل
عفو، چشم پوشی مقامات کشور از اعمال گذشته تمامی یا گروه خاصی از افراد است که مجرم شناخته شده اند و اغلب مشروط به بازگشت آن ها به تبعیت از حاکمیت است. موافقان عفو معتقدند که اعطای عفو، نیاز جوامع در حال گذاری است که ره به سوی صلح و ثبات دارند. اما مخالفان برآنند که عفو موجب گسترش فرهنگ بی کیفری است و مغایر با قواعد حقوق بشری مندرج در کنوانسیون های مختلف است. آن ها در این راستا به آرای نهادهای داخ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 25 شماره 27
صفحات 177- 197
تاریخ انتشار 2015-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023